OPIS:
Ekshumacja polega na wydobyciu zwłok lub szczątków z grobu lub miejsca tymczasowego pochówku w celu przeniesienia ich i pochowania w innym miejscu albo przeprowadzenia oględzin lekarsko-sądowych. Wymogi dotyczące ekshumacji zwłok określa art. 15 ustawy z dnia 31 stycznia 1959r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2000r. Nr 23, poz. 295 z późn. zm.) i rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. Nr 153, poz. 1783).
Ekshumacja zwłok i szczątków może być dokonana:
na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok za zezwoleniem właściwego Inspektora Sanitarnego,
na zarządzenie prokuratora lub sądu,
na podstawie decyzji właściwego Inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel.
Ekshumacja zwłok jest dopuszczalna w okresie od 16 października do 15 kwietnia oraz przeprowadza się ją we wczesnych godzinach rannych. O zamierzonej ekshumacji należy zawiadomić właściwego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, który wykonuje nadzór nad nią oraz może dopuścić wykonanie ekshumacji w innym czasie niż określony powyżej przy zachowaniu ustalonych przez niego środków ostrożności. W celu przeprowadzenia ekshumacji należy złożyć wniosek do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego zawierający prośbę o ekshumację wraz z uzasadnieniem.
Do złożenia wniosku o ekshumację upoważniona jest najbliższa pozostała rodzina a mianowicie:
pozostały małżonek(a) osoby zmarłej,
krewni zstępni,
krewni wstępni,
krewny boczny do czwartego stopnia pokrewieństwa,
powinowaci w linii prostej do pierwszego stopnia,
osoba dobrowolnie do tego zobowiązująca się.
Jeśli między członkami rodziny powstaje spór dotyczący ekshumacji osobą uprawnioną do złożenia wniosku o ekshumację będzie osoba wskazana prawomocnym rozstrzygnięciem sądu. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny po wydaniu decyzji przesyła ją wszystkim członkom rodziny uprawnionym do współdecydowania w sprawie będącej przedmiotem wniosku.
Kolejność postępowania przy organizowaniu ekshumacji:
Zarząd cmentarza, na który będą przenoszone szczątki, musi wyrazić zgodę (zapewnienie) dotyczącą istnienia miejsca i prawa do pochowania osoby ekshumowanej.
Sanepid (właściwy dla cmentarza, z którego ekshumowane jest ciało) musi wyrazić zgodę na przeprowadzenie ekshumacji. Jeżeli od daty pochowania nie upłynęło 20 lat sanepid może wyznaczyć swojego przedstawiciela i informuje o możliwym terminie jego obecności podczas ekshumacji.
Zgodę z cmentarza, na którym będą pochowane szczątki oraz zgodę z sanepidu dostarczamy do zarządu cmentarza, z którego zabieramy osobę ekshumowaną. Zarząd cmentarza wyznacza termin ekshumacji oraz informuje o konieczności odbioru karty zgonu w trakcie ekshumacji (jeżeli sanepid wymaga obecności swojego przedstawiciela staramy się dopasować termin ekshumacji do terminu narzuconego przez sanepid).
O terminie dostarczenia szczątków informujemy zarząd cmentarza, na który będą one przeniesione, oraz dom pogrzebowy, który zajmie się transportem i zapewni stosownie do potrzeb: worek ekshumacyjny, skrzynkę ekshumacyjną lub trumnę.
Po odbiorze karty zgonu należy udać się do zarządu cmentarza, na którym będzie pochowane Ciało, w celu przekazania jej zarządowi. Zarząd cmentarza wcześniej poinformowany o terminie ekshumacji organizuje firmę murarską, która zajmie się otwarciem i zamknięciem grobu.